Azken hamarkadetan, mendiek, geroz eta bisitari gehiago izan dituzte, eta munduko leku askotan erakargarri turistiko ere bihurtu dira. Mendira, jolastera eta kirol-jarduera gisa joaten diren pertsonen kopuruak gora egin duenez, istripuek, natur ingurunean izan duten eragina izugarri handitu da.
2020 honetan, COVID-19 delakoaren ondorioz, paradigma aldatu egin da deskonfinamendu efektuarekin, eta horrek areagotu egin ditu erreskateak eta bilaketak gure inguruan eta bisitatzen ditugun mendietan.
Hori dela eta, Euskal Mendizale Federazioak lau bideo osatu ditu "Mendian pelikularik ez" leloarekin. Bertan, prestatu, antolatu, ekipatu, zintzo jokatu eta federatu hitzek berebiziko garrantzia hartuko dute. Mendian jarduera ezberdinak egitera irtengo diren guztientzat oso baliagarri izango dira alferrikako erreskate gehiago saihesteko.
Horregatik, sentsibilizazio eta kontzientziazio kanpaina guztiek, kasu honetan formatu eta hizkuntza berri baten bidez aurkezten dugunaren antzera, mendian ohitura seguruak txertatzeko balioko dute.
* Jatorrizko ideia, kontzeptualizazioa eta gidoigintza, Thusia fikzio sortzaileei dagozkie, eta Dani Urraca diseinatzaile grafikoak eta ilustratzaileak eman dizkio itxura, erritmoa eta kolorea. Gaztelaniazko ahotsa, Miguel Ascenzo-rena da, eta euskarazkoa aldiz Lorea Morlesín-ena.
Ligatzerakoan
bezala, hamaika aukera daude. Erizpide zuzenaz aukeratu beharra daukazu eta
gauak nahaskorrak direla kontuan izan, bereziki mendian.
ANTOLATU
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko, gure
jarduerak planifikatu behar ditugu aldez aurretik. Mendizalea ez da jaiotzen,
egin egiten da.
Iritsi da eguna,
asteburua, gogotsu gaude, ilusioz, itxaropenez. Baina, hartu al dugu lana eta
denbora gure jarduera prestatzeko? Gure eguneroko bizitzako edozein jarduerak
ere plangintza bat behar du.
Pentsa dezagun, galdera
hauei erantzuteko gai al gara?
1. Egoki aukeratu al
dugu gure gaitasunetara egokitzen den helburu bat? Eta gurekin dauden
pertsonena?
2. Kontsultatu al duzu izango duzun denboraren aurreikuspena?
3. Zuzen interpretatu duzu mugitu behar duzun lurralderako?
4. Baduzu kartografiarik, daturik, krokisik, webguneetan kontsultatutako
informaziorik, baita adituenik ere?
5. Ba al dakizu zenbat
kilometro, zenbat ordu eta zenbat desnibel egingo dituzun?
6. Egin al duzu fitxarik informazio garrantzitsuenarekin, funtsezko puntuekin,
puntu seguruekin, alternatiboekin, ihesbideekin?
7. Ezagutzen al ditugu gurekin doazen pertsonak eta haien gaitasunak?
8. Badugu talde horretako material egokirik?
9. Denek al dakite zein den plana?
10. Ba al dugu B planik, eta C planik?
11. Eta logistika? Garraioa, ostatuak, telefono-estaldurak, baimenak?
12. Esan al diozu inori nora zoazen?
Mendian, gogoratu! Aldez
aurretik jarduera planifikatzeak ezusteko deserosoak saihestuko dizkigu eta
arriskuen gaineko gure kontrol-maila handitu egingo da.
Gozamenez
bizirik mantentzea errezagoa da mendizale full-equipped bat izanda.
EKIPATU
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko,
gure jarduerez gozatzeko behar bezala ekipatu behar gara. Mendizalea ez da
jaiotzen, egin egiten da.
Motxila, eramango dugun arropa, erabiliko dugun materiala eta biharko bazkaria
prestatuko ditugu. Baina, lana eta denbora hartu ditugu dena OK dagoen
ikusteko?
Pentsa dezagun, galdera hauei erantzuteko gai al gara?:
1. Zer daramagu jateko?
Hori al da egokiena egingo dugun jarduerarako?
2. Edateko? Kantinplora, camelbag, termoa.
3. Aukeratu al dugu
jarduerarako arropa egokia, hiru-lau geruza?
4. Txanoa, eskularruak, betaurrekoak, ordezko galtzerdiak?
5. Zer material tekniko eraman behar duzu egin behar duzun jarduerarako?
6. Errepasatu duzu zer baldintzatan dagoen material hori guztia? Oinetakoak,
bastoi horiek, kranpoiak, zintak, sokak, friend-ak.
7. Badauzkazu
nabigazio-tresna egokiak? Mapa, krokisa, gps bat, mugikorra, bateria eta pilak
8. Badaukazu ezinbesteko sorospen-ekipoa, botika-kutxa bat eta mugikorra?
9. Badugu material egokirik taldeko guztiok, materialaren edo ekipoaren zati
bat parteka dezakegu?
10. Konponketarako kit txiki bat?
Mendian, gogoratu! Egiten dugun jarduerarako behar bezala
parekatzeak gozaraziko gaitu eta arriskuen gaineko gure kontrol-maila handituko
du.
Mendiarekin daukazun
erlazioan, beste edozein erlaziotan bezala. Lekutik kanpo sentiarasten zaituen
edozein egoerataz jabetu eta zuzen jokatu.
ZINTZO JOKATU
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez
moldatzeko, egoki jokatu behar dugu gure jarduerez gozatzeko. Mendizalea ez da
jaiotzen, egin egiten da.
Erabakiak hartzea etengabea da mendiko edozein jardueratan,
eta etengabe egiten dugu. Jarduera prestatzeko orduan, gure lehen erabakiak
hartzen ditugu, baina ez dugu alde batera uzten: tokian bertan, baldintzak
aldatu bezain laster, lagun dugun taldeak ezustekoren bat izan duenean, alegia.
Zentzuz eta zuhurtziaz jokatzea da egokiena, beraz, gure erabakietan helburu
hori funtsezkoa izango da.
Pentsa dezagun, galdera hauei erantzuteko gai al gara?:
1.
Aukeratu dugun ibilbidea bat dator gure gaitasunekin eta gure taldearen
gaitasunekin?
2. Baldintzak bat datoz genituen aurreikuspenekin?
3. Planifikatzen ari ginela, lurra bat dator aurretik aztertutakoarekin?
4. Taldeak ba al du egingo dugun jardueraren berri?
5. Guztiek al dute horretarako material egokia?
6. Jabetzen zara taldearen baldintza fisikoez eta/edo izaera psikologikoaz?
7. Erabakiak denek partekatzen dituzte?
8. Abisatu duzu nora zoazen eta noiz itzuliko zaren?
9. Ba al duzu sorospen-material egokirik? Mugikorra eta botikina.
10. Ba al dago estaldurarik nora zoazen?
Mendian, lasai egon, kasu bakoitzean elkarrekin eta egoki
jokatzeko hartuko diren erabakiekin bat etorri. Kontuz ibili! horrela,
arriskuekiko gure kontrol maila handituko da.